Tekst Gerrit Brand
Foto’s © Andreas J. Etter & NNT)
Salam van het Noord Nederlands Toneel is een kijkspektakel. Af en toe ontgaat je het verhaal wel een beetje maar dat doet er niet toe. De muziek, de dans en de scenes zijn overweldigend en je verveelt je geen minuut. Het stuk gaat over de conflicten tussen de Arabische en de westerse wereld, die natuurlijk terug te voeren zijn op de spanningen die al jarenlang heersen tussen de Islam en het westen.
Ik schrijf met opzet ‘westen’ en niet ‘christendom’ omdat we in de westerse wereld niet meer zo religieus zijn, terwijl de Arabische nog steeds enorm door de Islam beheerst wordt. Hoe dan ook, historisch-religieus gezien is het allemaal terug te voeren op het verhaal van aartsvader Abraham, in het stuk Salam gespeeld door Jack Woutersee, die dat met verve doet, gedurende het grootste deel van het stuk in zijn onderbroek en daar is denk ik ook wel enige moed voor nodig.
Het NNT staat onder leiding van Guy Weizman, die we kennen van Club Guy and Roni. Hij heeft in Salam dan ook uitgebreid gebruik gemaakt van de dansers van Guy and Roni. Het stuk is geschreven door de Belgisch-Marokkaanse schrijver Fikry el Azzouzi, die zich regelmatig in het Islam-debat mengt. El Azzouzi schrijft naast theaterstukken ook romans en columns en ontving in 2015 de 65ste Arkprijs van het Vrije Woord voor zijn roman Drarrie in de nacht, zijn debuut Het schapenfeest en zijn toneelstuk Reizen Jihad.
De vraagstelling waarop het stuk drijft is: hoe dichten we de kloof tussen mensen die wel over, maar niet met elkaar praten? Wie het werk van Weizman kent, begrijpt dat Salam geen historisch bijbeldrama is geworden, maar een hedendaagse, humoristische en energieke voorstelling in de sfeer van Tarantino’s From Dusk Till Dawn. Zowel in de Koran als in de Bijbel is het verhaal over Abraham en zijn zoons Izaäk en Ismaël opgetekend. Ismaël is de eerste zoon van Abraham, verwekt bij een slavin, Hagar. Izaäk is de eerste zoon van Abrahams vrouw Sara. De broers hebben een even grote plaats in Abrahams hart. Uit angst dat Izaäk door haar man niet als eerstgeborene wordt gezien, dwingt Sara Abraham om Ismaël en zijn moeder te verstoten en de woestijn in te sturen. Izaäk wordt één van de grondleggers van het jodendom en het christendom, Ismaël de stamvader van de moslims.
Salam is wat mij betreft een geslaagd kijkspektakel geworden. Er is veel te zien op het toneel, de muziek is geweldig en er wordt met veel elan gedanst. De tekst is goed te volgen omdat deze in Engelse vertaling boven het toneel wordt geprojecteerd. Bovendien, ook heel leuk, wordt er af en toe ook in het Arabisch gesproken en gezongen, wat natuurlijk ook in vertaling te volgen valt. Al met al betekent het trouwens niet dat je alles duidelijk wordt, wat er op het toneel gebeurt. Het eind, als islam en christendom elkaar in de armen vallen (om het zo maar eens te zeggen) en de vrede (salam) gesloten wordt, komt wat onverwacht en is natuurlijk ook weinig realistisch. De boodschap is echter duidelijk, we stammen allemaal af van dezelfde bron (die aartsvader) en er is dan ook geen reden om oorlog met elkaar te voeren. We zijn als het erop aankomt allemaal broeders, nietwaar. Een mooie boodschap.
De meningen over het stuk lopen nogal uiteen, maar de recensies zijn over het algemeen genomen positief. Alleen de NRC vond het blijkbaar maar een rommelig gebeuren. En dat is het ook, echter met dien verstande dat de wereld nu eenmaal een rommeltje is. Dat heeft de auteur dus goed gezien. Ik kan Salam niet anders zien dan als een geslaagd stuk over een groot probleem dat de wereld nog lang niet uit is. Er wordt echt fantastisch gedanst en gezongen en Jack Wouterse is gewoon een topacteur die zijn rol vol overgave speelt. Ik geef het je te doen, die enorm lange monologen. Hoe leer je die uit je hoofd? Wouterse heeft er blijkbaar geen moeite mee, en dat zegt iets over de kwaliteit van de tekst die ten grondslag ligt aan het stuk. Die tekst is trouwens ook in boekvorm uitgegeven. Kost 10 euro, uitgegeven door de Nieuwe Toneelbibliotheek.
Salam is de komende maanden nog op veel plaatsen te zien in Nederland en België. Klik hier voor het speelschema.
Het NNT staat onder leiding van Guy Weizman, die we kennen van Club Guy and Roni. Hij heeft in Salam dan ook uitgebreid gebruik gemaakt van de dansers van Guy and Roni. Het stuk is geschreven door de Belgisch-Marokkaanse schrijver Fikry el Azzouzi, die zich regelmatig in het Islam-debat mengt. El Azzouzi schrijft naast theaterstukken ook romans en columns en ontving in 2015 de 65ste Arkprijs van het Vrije Woord voor zijn roman Drarrie in de nacht, zijn debuut Het schapenfeest en zijn toneelstuk Reizen Jihad.
De vraagstelling waarop het stuk drijft is: hoe dichten we de kloof tussen mensen die wel over, maar niet met elkaar praten? Wie het werk van Weizman kent, begrijpt dat Salam geen historisch bijbeldrama is geworden, maar een hedendaagse, humoristische en energieke voorstelling in de sfeer van Tarantino’s From Dusk Till Dawn. Zowel in de Koran als in de Bijbel is het verhaal over Abraham en zijn zoons Izaäk en Ismaël opgetekend. Ismaël is de eerste zoon van Abraham, verwekt bij een slavin, Hagar. Izaäk is de eerste zoon van Abrahams vrouw Sara. De broers hebben een even grote plaats in Abrahams hart. Uit angst dat Izaäk door haar man niet als eerstgeborene wordt gezien, dwingt Sara Abraham om Ismaël en zijn moeder te verstoten en de woestijn in te sturen. Izaäk wordt één van de grondleggers van het jodendom en het christendom, Ismaël de stamvader van de moslims.
Salam is wat mij betreft een geslaagd kijkspektakel geworden. Er is veel te zien op het toneel, de muziek is geweldig en er wordt met veel elan gedanst. De tekst is goed te volgen omdat deze in Engelse vertaling boven het toneel wordt geprojecteerd. Bovendien, ook heel leuk, wordt er af en toe ook in het Arabisch gesproken en gezongen, wat natuurlijk ook in vertaling te volgen valt. Al met al betekent het trouwens niet dat je alles duidelijk wordt, wat er op het toneel gebeurt. Het eind, als islam en christendom elkaar in de armen vallen (om het zo maar eens te zeggen) en de vrede (salam) gesloten wordt, komt wat onverwacht en is natuurlijk ook weinig realistisch. De boodschap is echter duidelijk, we stammen allemaal af van dezelfde bron (die aartsvader) en er is dan ook geen reden om oorlog met elkaar te voeren. We zijn als het erop aankomt allemaal broeders, nietwaar. Een mooie boodschap.
De meningen over het stuk lopen nogal uiteen, maar de recensies zijn over het algemeen genomen positief. Alleen de NRC vond het blijkbaar maar een rommelig gebeuren. En dat is het ook, echter met dien verstande dat de wereld nu eenmaal een rommeltje is. Dat heeft de auteur dus goed gezien. Ik kan Salam niet anders zien dan als een geslaagd stuk over een groot probleem dat de wereld nog lang niet uit is. Er wordt echt fantastisch gedanst en gezongen en Jack Wouterse is gewoon een topacteur die zijn rol vol overgave speelt. Ik geef het je te doen, die enorm lange monologen. Hoe leer je die uit je hoofd? Wouterse heeft er blijkbaar geen moeite mee, en dat zegt iets over de kwaliteit van de tekst die ten grondslag ligt aan het stuk. Die tekst is trouwens ook in boekvorm uitgegeven. Kost 10 euro, uitgegeven door de Nieuwe Toneelbibliotheek.
Salam is de komende maanden nog op veel plaatsen te zien in Nederland en België. Klik hier voor het speelschema.