Theatervoorstelling De Jacht. Postmodern theater van wereldklasse.

Tekst Gerrit Brand
Foto’s by Oostblok


De Jacht, de nieuwste NITE + Slagwerk Den Haag voorstelling in regie van de Chileense regisseur Manuela Infante, stelt de vraag: wat is natuur, wat is wildernis? Horen we daar zelf ook niet bij, terwijl we ons – met ons zogenaamd beschaafd denken – natuurlijk ver verheven voelen boven de natuur? De mens zet de natuur graag naar zijn hand. Maar is dat wel realistisch? De voorstelling De Jacht, die 30 september in première ging in de Stadsschouwburg in Groningen (altijd een feestje) stelt deze vraag.

In de titel schrijf ik postmodern theater. Ik heb het voor de zekerheid even opgezocht, want ‘postmodern’ is ook maar zo’n term van jaren geleden. Toch is deze van toepassing. Het is ontregelend theater, als toeschouwer word je gedwongen de hele tijd na te denken: wat is hier aan de hand, wie spreekt hier, waar gaat het nu weer over, wat wordt hiermee bedoeld? Et cetera. Nou ja, zoek maar eens op wat onder postmodern wordt verstaan. Ook doet dit theater me denken aan het zgn. Off-Broadway werk van een toneelschrijver als Sam Shepard (van wie ik toevallig een aantal boeken heb vertaald). Maar dit eigenlijk terzijde. Wat ik maar wil zeggen is dat we in Groningen met het werk van NITE/Guy & Roni te maken hebben met bijzonder, vernieuwend theater, dat inspeelt op de tijdgeest. In dit geval wordt het thema mens-natuur belicht.
De voorstelling speelt helemaal in op het actuele gegeven dat de wolf sinds enkele jaren weer terug is in Nederland. Daar is lang niet iedereen blij mee. Sommigen vinden dat het wilde dier hier niet hoor, in onze natuurparken (want in Nederland is zelfs de natuur gecultiveerd), anderen vinden dat de natuur (voor zover die dus nog bestaat) z’n gang moet kunnen gaan. De afgelopen 2000 jaar heeft de Westerse cultuur de mens gezien als hoeder van de natuur. Ook nu nog zien de meeste mensen zichzelf niet als onderdeel, maar als overheerser of juist als beschermer. In De Jacht wordt dit onderscheid tussen ‘mens’ en ‘natuur’ met veel humor en op absurdistische wijze bevraagd. Infante onderzoekt in ‘De Jacht’ de wereld van het ‘rewilden’.
Vijf jagers op zoek naar de indringer; een woeste wolf, een wild beest, een gevaar. Binnen de hekken van het wildpark wordt de jacht absurdistischer én verwarrender. Want wie is hier nu eigenlijk de ‘trespasser’? En wie is de prooi? Zijn we nou buiten in de wilde natuur of is de indringer al binnen?


Manuela Infante staat erom bekend fascinerende filosofische thema’s op humorvolle wijze concreet te kunnen maken. Ze gaf het NITE-ensemble vooraf een stevige verzameling filosofische teksten te lezen ter voorbereiding op lange improvisaties tijdens de eerste twee weken van de repetities. Alle teksten die daarin uitgesproken zijn, hoe cringe ook, werden meegeschreven en vormden de bouwstenen waarmee Infante haar script componeerde. Dat zal de oorzaak zijn van het feit dat je als toeschouwer van de ene verbazingwekkende situatie in de andere valt. Wie is nu wie? Is het de jager die spreekt of de wolf. Een en dezelfde acteur verwisselt voortdurend van rol, zonder waarschuwing, zonder overgang. De voorstelling rolt van het éne miniverhaal naar het volgende, waarin personages, situaties enperspectieven continu veranderen. Een situatie, beweging of geluid uit een scène kan het middelpunt van het volgende miniverhaal zijn.

De show (om het zo maar even te noemen) voltrekt zich in een strak vormgegeven decor. Links en rechts boven het podium staat een slagwerker van Slagwerk Den Haag die de vaart erin houdt. De muziek is fantastisch, gecomponeerd door Diego Noguera, een van de belangrijkste namen in de experimentele muziekscene in Chili. Met een mix van klassieke instrumenten, stemmen en elektronische muziek, live gespeeld door Slagwerk Den Haag, genereert Noguera een onafhankelijk narratief dat verweven is met de verhalen die je ziet. De soundscape zorgt ervoor dat je als kijker voortdurend actief blijft en niet alleen de hele tijd zit na te denken maar dat ook je gevoel los komt. Wat niet wil zeggen dat er tranen gaan vloeien. Daarvoor is het stuk te geestig. Om ons heen was voortdurend sprake van lachsalvo’s. De voorstelling duurt ongeveer anderhalf uur. De vaart wordt er enorm in gehouden zodat je je geen minuut verveelt. Wat nu uiteindelijk de boodschap is van dit ‘maatschappelijk geëngageerde’ theater mag iedereen voor zichzelf uitmaken. Feit is dat je er even uit geweest bent en iets meegemaakt hebt wat je in het dagelijks leven niet beleeft.
De voorstelling wordt gedragen door vijf acteurs: Bram van der Heijden, Sarah Janneh, Bien De Moor, Nimuë Walraven, Olaf Ait Tami. Enric Monfort en Dirge Seçil Kuran van Slagwerk Den Haag zorgen voor de muziek. De teksten spelen een belangrijke rol in De Jacht en worden afwisselend tweetalig (Nederlands en Engels) gesproken en boven het podium geprojecteerd. Allemaal goed te volgen dus.
De Jacht is te zien tot 15 december in Groningen, Den Haag, Amsterdam, Breda en Enschede. Zie voor de speellijst: https://nite.nl/voorstelling/jacht/#tourlist