Interview met de jongste schaakmeester van Jorden van Foreest (16) in de Nederlandse schaakhistorie. Alleen talent is volgens de stadjer niet genoeg.
Tekst en fotografie: Wesley Ferwerda
Tekst en fotografie: Wesley Ferwerda
Hij had er zestien jaar en vier maanden voor nodig om schaakgrootmeester te worden. Stadjer Jorden Van Foreest scoorde in september 2015 zijn derde grootmeesterresultaat op het wereldkampioenschap jeugdschaken in Rusland. Hij wordt gezien als één van de grootste schaaktalenten van Nederland. De Groninger traint en werkt hard, want volgens Van Foreest is alleen talent in de schaakwereld niet genoeg.
Hij staat ’s ochtends om half negen op en schaakt dan tot elf uur. Van elf tot vier volgt hij vwo onderwijs op de Topsport Talentschool in Groningen. Na vier uur traint hij, totdat hij naar bed gaat. ‘Dat is ongeveer zes uur per dag. Als je gewoon hard werkt en er zit ook nog talent bij, dan kun je heel goed worden in het schaken.’
Begin
Het begon voor de jonge Groninger al op zes jarige leeftijd. ‘Mijn vader werkte zo’n twintig jaar geleden in Groningen en toen we tien jaar geleden in de stad kwamen wonen, gaf hij mij een schaakboek. Als ik het helemaal uit zou lezen, zou hij me meenemen naar café De Evenaar in de Folkingestraat en me trakteren op een glas warme chocolademelk. Hij legde me vervolgens de regels uit en op mijn zevende deed ik mee aan een jeugdschaaktoernooi, maar ik vond het niet echt leuk.’
Twee jaren zonder wedstrijden gingen voorbij, totdat hij op negen jarige leeftijd gevraagd werd om in te vallen in het schoolschaakteam voor het Nederlands kampioenschap schoolschaken. Dat ging goed en het motiveerde de jonge Groninger om serieus met het schaken te beginnen. ‘Ik begon te trainen en wedstrijden te spelen en het ging allemaal heel snel. Ik werd Nederlands kampioen onder de tien jaar. Ik schaakte soms de hele nacht door.’
In 2011 speelde Van Foreest zijn eerste EK. In 2013 won hij het EK onder de 14 jaar. In 2014 eindigde hij in Zuid-Afrika in de top tien van het WK onder de zestien. In de schaakwereld heeft iedere speler een bepaalde rating. Aan de hand daarvan wordt bepaald hoe goed je bent. Door wedstrijden te winnen stijg je in rating.
In een jaar tijd pakte Van Foreest 200 ratingpunten en dat is ontzettend veel. ‘Dat was een grote stap in mijn schaakcarrière. Doordat ik na drie toernooien over negen rondes in Spanje, Nederland en Frankrijk de ratingscore van 2400 bereikte, werd ik benoemd tot internationaal schaakmeester. In 2015 werd Van Foreest met zestien jaar en vier maanden de jongste schaakgrootmeester, die Nederland ooit heeft gehad. ‘Om schaakgrootmeester te worden, moet je allereerst een ratingscore van minimaal 2500 hebben. Daarna moet je drie grootmeesterresultaten boeken. Eén van zo’n resultaat behaal je door in een toernooi van minimaal negen rondes tegen drie schaakgrootmeesters te hebben gespeeld. In die partijen moet je laten zien, dat je aan een bepaald niveau voldoet. Daar zitten ook weer allerlei eisen aan verbonden. Het is een ingewikkeld systeem.’
In het bloed
‘Voor 1900 werden mijn betovergrootvader en zijn broer (Arnold en Dirk van Foreest) al drie keer Nederlands kampioen. Ik heb daarnaast vier broers en een zusje die allemaal schaken.’ Zijn zusje Machteld werd al eens Nederlands kampioen onder de tien jaar en ook broer Lucas van Foreest is een enorm talent. Zo’n groot talent dat hij misschien wel de nieuwe jongste schaakgrootmeester van Nederland wordt.’
Heb je nooit genoeg van al dat schaken?
‘Nee, ik heb geen behoefte om bijvoorbeeld uit te gaan op een zaterdag. Ik schaak veel, niet omdat het moet maar omdat ik het leuk vind. Soms wil ik wel wat anders doen en dat doe ik dan ook, maar zulke momenten heb ik trouwens niet vaak. Andere dingen zoals Taekwondo en piano spelen heb ik ook wel geprobeerd, maar uiteindelijk vind ik schaken het leukste.’
Wat typeert jou als schaker?
‘Ik ben vooral een gekke schaker die veel risico neemt en daarmee publiek probeert te vermaken. Ik vind schaken leuk, omdat het veel variatie heeft en ik geniet van ingewikkelde partijen, met veel aanvallen en interessante wendingen. Er zijn ook mensen die vaak remises (gelijk spel) maken en dat vind ik saai.’
Ouders
‘We gaan mee naar toernooien als hij daar voor de eerste keer speelt, maar het meeste regelt Jorden zelf. Hij is gewoon een zelfstandige jongen geworden. Dat gebeurt natuurlijk ook sneller als je zes kinderen hebt.’ Zelfstandigheid en discipline zijn volgens moeder Sheila Timp juist de eigenschappen die je nodig hebt om een goeie schaker te worden. Timp: ‘bij schaken moet je alles uit jezelf halen. Als je zelf je wekker niet zet en niet een schaakbord pakt om te gaan trainen dan wordt het niets.’
Ambitie
Van Foreest is officieel schaakgrootmeester, maar volgens de Groninger is dit slechts een kleine stap in de schaakwereld. ‘Schaakgrootmeester is niet mijn eindpunt. Ik wil doorgroeien naar de wereldtop en ik hoop dat ik uiteindelijk een plek in de top 20 of 30 van de wereld kan veroveren. Verder wil ik graag de prestaties van mijn mijn betovergrootvader evenaren en verbeteren.’
Begin
Het begon voor de jonge Groninger al op zes jarige leeftijd. ‘Mijn vader werkte zo’n twintig jaar geleden in Groningen en toen we tien jaar geleden in de stad kwamen wonen, gaf hij mij een schaakboek. Als ik het helemaal uit zou lezen, zou hij me meenemen naar café De Evenaar in de Folkingestraat en me trakteren op een glas warme chocolademelk. Hij legde me vervolgens de regels uit en op mijn zevende deed ik mee aan een jeugdschaaktoernooi, maar ik vond het niet echt leuk.’
Twee jaren zonder wedstrijden gingen voorbij, totdat hij op negen jarige leeftijd gevraagd werd om in te vallen in het schoolschaakteam voor het Nederlands kampioenschap schoolschaken. Dat ging goed en het motiveerde de jonge Groninger om serieus met het schaken te beginnen. ‘Ik begon te trainen en wedstrijden te spelen en het ging allemaal heel snel. Ik werd Nederlands kampioen onder de tien jaar. Ik schaakte soms de hele nacht door.’
In 2011 speelde Van Foreest zijn eerste EK. In 2013 won hij het EK onder de 14 jaar. In 2014 eindigde hij in Zuid-Afrika in de top tien van het WK onder de zestien. In de schaakwereld heeft iedere speler een bepaalde rating. Aan de hand daarvan wordt bepaald hoe goed je bent. Door wedstrijden te winnen stijg je in rating.
In een jaar tijd pakte Van Foreest 200 ratingpunten en dat is ontzettend veel. ‘Dat was een grote stap in mijn schaakcarrière. Doordat ik na drie toernooien over negen rondes in Spanje, Nederland en Frankrijk de ratingscore van 2400 bereikte, werd ik benoemd tot internationaal schaakmeester. In 2015 werd Van Foreest met zestien jaar en vier maanden de jongste schaakgrootmeester, die Nederland ooit heeft gehad. ‘Om schaakgrootmeester te worden, moet je allereerst een ratingscore van minimaal 2500 hebben. Daarna moet je drie grootmeesterresultaten boeken. Eén van zo’n resultaat behaal je door in een toernooi van minimaal negen rondes tegen drie schaakgrootmeesters te hebben gespeeld. In die partijen moet je laten zien, dat je aan een bepaald niveau voldoet. Daar zitten ook weer allerlei eisen aan verbonden. Het is een ingewikkeld systeem.’
In het bloed
‘Voor 1900 werden mijn betovergrootvader en zijn broer (Arnold en Dirk van Foreest) al drie keer Nederlands kampioen. Ik heb daarnaast vier broers en een zusje die allemaal schaken.’ Zijn zusje Machteld werd al eens Nederlands kampioen onder de tien jaar en ook broer Lucas van Foreest is een enorm talent. Zo’n groot talent dat hij misschien wel de nieuwe jongste schaakgrootmeester van Nederland wordt.’
Heb je nooit genoeg van al dat schaken?
‘Nee, ik heb geen behoefte om bijvoorbeeld uit te gaan op een zaterdag. Ik schaak veel, niet omdat het moet maar omdat ik het leuk vind. Soms wil ik wel wat anders doen en dat doe ik dan ook, maar zulke momenten heb ik trouwens niet vaak. Andere dingen zoals Taekwondo en piano spelen heb ik ook wel geprobeerd, maar uiteindelijk vind ik schaken het leukste.’
Wat typeert jou als schaker?
‘Ik ben vooral een gekke schaker die veel risico neemt en daarmee publiek probeert te vermaken. Ik vind schaken leuk, omdat het veel variatie heeft en ik geniet van ingewikkelde partijen, met veel aanvallen en interessante wendingen. Er zijn ook mensen die vaak remises (gelijk spel) maken en dat vind ik saai.’
Ouders
‘We gaan mee naar toernooien als hij daar voor de eerste keer speelt, maar het meeste regelt Jorden zelf. Hij is gewoon een zelfstandige jongen geworden. Dat gebeurt natuurlijk ook sneller als je zes kinderen hebt.’ Zelfstandigheid en discipline zijn volgens moeder Sheila Timp juist de eigenschappen die je nodig hebt om een goeie schaker te worden. Timp: ‘bij schaken moet je alles uit jezelf halen. Als je zelf je wekker niet zet en niet een schaakbord pakt om te gaan trainen dan wordt het niets.’
Ambitie
Van Foreest is officieel schaakgrootmeester, maar volgens de Groninger is dit slechts een kleine stap in de schaakwereld. ‘Schaakgrootmeester is niet mijn eindpunt. Ik wil doorgroeien naar de wereldtop en ik hoop dat ik uiteindelijk een plek in de top 20 of 30 van de wereld kan veroveren. Verder wil ik graag de prestaties van mijn mijn betovergrootvader evenaren en verbeteren.’
 |  |
RSS-feed