Met meer dan 600 aangemelde activiteiten staat oktober weer volledig in het teken van het verleden met de Maand van de Geschiedenis. Het jaarthema 'Echt nep' inspireerde honderden musea, boekhandels, bibliotheken, archieven en andere culturele instellingen tot de organisatie van uiteenlopende activiteiten: van rondleidingen tot proeverijen en van tentoonstellingen tot optredens. Ook in en om de stad Groningen wordt de Maand van de Geschiedenis gevierd met een aantal leuke activiteiten. STAD Magazine doet een greep uit de agenda. 

In het museum Wierenland in Ezinge is tot en met januari 2025 de tentoonstelling Etrusken: Pracht en Macht te zien. Ter ere van de Maand van de Geschiedenis geeft Imme Laseur op 4 oktober een lezing over de geschiedenis, cultuur en godsdienst van de Etrusken.
​
Wat: Lezing over de Etrusken
Waar: museum Wierdenland, Ezinge
Wanneer: 4 oktober van 19:30 tot 21:00
Entree: 6 euro, of 5 euro met een museumkaart

Verspreid over de maand oktober kan er in Groningen deelgenomen worden aan verschillende stadswandelingen langs graffiti kunstwerken. Door de jaren heen is de kijk op graffiti sterk veranderd van een onwettelijke besmeuring van openbare ruimtes in de jaren tachtig naar een ware kunstvorm vandaag de dag. Tijdens de wandeling leer je meer over de groepen mensen die door de geschiedenis heen gebruik hebben gemaakt van graffiti en wat hun doeleinden waren.  

Wat: stadswandeling langs de Groninger graffitigeschiedenis 
Waar: Groningen, startpunt museum aan de A
Wanneer: 6, 9, 11, 17, 20, 23 en 27 oktober (kijk hier voor de exacte tijden)
Entree: vrijwillige contante donatie

Loop door de geschiedenis van de anatomie in het universiteitsmuseum in Groningen aan de hand van topstukken en medische modellen uit de anatomische collectie. De anatomische verzameling van de Rijksuniversiteit Groningen wordt door kenners sinds jaar en dag geroemd. Het anatomisch onderwijs in Groningen kent bovendien een lange traditie. Daarnaast wordt er stil gestaan bij het verschil tussen leren via anatomische modellen en echte lichaamsdelen. Hoe leren geneeskunde studenten vandaag de dag?

Wat: rondleiding door het anatomisch theater
Waar: universiteitsmuseum Groningen
Wanneer: 12 oktober van 13:00 tot 14:00
Entree: gratis toegang bij bezit van een geldig museumkaartje (7,50 euro of gratis met een museumkaart)

Bezoek de website voor meer informatie over de Maand van de Geschiedenis. 

Gerrit Brand schreef voor STAD Magazine een recensie van de roman Een tuin voor verloren benen. 

Uitgever Jurgen Maas legt zich helemaal toe op het uitgeven van literatuur uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Oorspronkelijk in het Arabisch geschreven werk. Dat is een nobel streven dat respect afdwingt. Want rijk word je er vast niet van. Onlangs verscheen bij de uitgeverij de roman Een tuin voor verloren benen van de Palestijnse, uit Gaza afkomstige schrijver Mahmoud Jouda. Het boek is heel mooi vertaald door Djûke Poppinga. 

Lees hier de volledige recensie. 

Met de stadscampagne 'Love, Groningen' wakkert Marketing Groningen de trots van Groningen aan en nodigen ze heel Nederland uit om Groningen te bezoeken. Het is moeilijk om niet van Groningen en haar ondernemers te houden. Daarom brengt Marketing Groningen met deze campagne graag een ode aan de ondernemers met een persoonlijke poster. Ook roepen ze ondernemers op om hun trots te laten zien en een ode te brengen aan de stad met online én fysieke tools.

Ondernemers kunnen een gepersonaliseerde 'Love, Groningen' poster* aanvragen via dit formulier, waarin hun bedrijf centraal staat. Daarnaast worden er ansichtkaarten en baliebakjes verspreid onder ondernemers, waarmee klanten worden aangemoedigd om ook hun liefde voor de stad te tonen.

*Let op: bij het ophangen van de poster in de etalage kan reclamebelasting van toepassing zijn. De poster mag 13 weken blijven hangen. Meer informatie hierover is te vinden op de website van de gemeente Groningen.

Om de 'Love, Groningen' campagne tot een succes te maken, worden ondernemers gevraagd gebruik te maken van de online toolkit. Deze biedt diverse middelen, zoals sociale media kaders, posters en logo's, waarmee ondernemers hun trots op Groningen kunnen uitdragen. De toolkit kan eenvoudig worden gedownload via deze link.
 
Ondernemers die trots zijn op hun stad kunnen dit op hun eigen manier laten zien. Dit kan bijvoorbeeld door een gerecht met Groningse producten te bedenken, een speciaal 'Ode aan Groningen' drankje te maken of de etalage van hun bedrijf een Groningse twist te geven. Door hun liefde voor Groningen te tonen, maken ondernemers kans op verschillende prijzen. Ondernemer opgelet: hier breng je je ode uit.

Meer weten over de campagne? Lees hier alles over de stadscampagne.

Door Gerrit Brand

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ik ben een fan (bewonderaar, liefhebber) van het werk van Cormac McCarthy. Hij overleed in 2023 en werd bijna 90 jaar oud. Onlangs verscheen de verstripte versie van The Road (De Weg) van de hand van de Franse striptekenaar Manu Larcenet, in een mooie hardcover-editie. 

Tekst Gerrit Brand
Boelo Klat heeft weer een nieuwe cd uitgebracht, met de laid back muziek die we van hem kennen. Ditmaal speelt Boelo Klat in zijn eentje, piano. De sfeer van de muziek is ingetogen. We komen er zo op.
Zo’n anderhalf jaar geleden verscheen de cd, Connect, die hij samen met Hans Breukel maakte. Ik schreef toen, na de presentatie van die cd dat Boelo Klat, wiens roots in de jazz en klassieke pianomuziek liggen, zwaar onderschat is als muzikant. Na zijn pianostudie aan het Conservatorium richtte hij zich vooral op de jazz, zowel componerend als uitvoerend. Boelo heeft tal van cd’s gemaakt, zowel solo als met zijn jazz-trio Klatwerk3.
​

​​Door Léon Boer
​
​We gaan ruim dertig jaar terug in de tijd. Vlak voor kerst in december 1991 barstte de bom in het Stadhuis van Groningen. Twee medewerkers van de afdeling financiën komen tot de ontdekking dat directeur van de Groningse Kredietbank (GKB) opdracht heeft gegeven om vanuit gemeenschapsgeld een hypotheek van 16,8 miljoen gulden over te maken aan het bedrijf Brio Hueting. Dit brengt de bal verder aan het rollen. De GKB-directeur heeft ongehinderd voor 124,2 miljoen gulden aan discutabele kredieten verstrekt. Het komt Groningen op een strop van ruim 58 miljoen gulden te staan.
De bom barstte ook in de PvdA, toen almachtig in een college waarin het drie wethouders leverde. De flamboyante en dominante wethouder Ypke Gietema gooide na precies 10 jaar wethouderschap de deur achter zich dicht. En trok de toen net nieuwbakken PvdA wethouder Piet Huisman, de politiek verantwoordelijke voor de GKB, onvermijdelijk in z’n val mee. Willem Smink volgde Gietema op. Evenals Klaas Swaak op de portefeuille Sociale Zaken (waar GKB onder viel).

​Door Æde de Jong

Wat is er mooier dan een boek dat je aanzet tot het lezen van andere boeken? Boekhouders van de vergankelijkheid. Late stijl in nieuwe poëzie is zo’n boek. Je legt het tijdens het lezen geregeld aan de kant om de gedichten, bundels en dichters die Mathijs Sanders bespreekt te (her)lezen. Zo is de titel van het boek een verwijzing naar een gedicht van Cees Nooteboom, die op zijn beurt refereert aan de negende-eeuwse Chinese dichter Li Ho, die hij een ‘boekhouder van de vergankelijkheid’ noemt. Een prachtig beeld.

​Vanaf 25 april verkrijgbaar

​De tranen van de stad, Leo Pauw
 
David Blok, Amsterdammer, gepensioneerd journalist, is verwekt op Dolle Dinsdag, 5 september 1944, en precies negen maanden later geboren, op 5 juni, vlak na de bevrijding. Wel of geen oorlogskind? Vlak voor haar dood vertelt zijn Joodse moeder hem na vijfenzestig jaar de werkelijke geschiedenis van zijn vader, een geheim dat David daarna lang voor zich houdt. Maar als hij een brief krijgt van Arend, een oude boezemvriend, begint het te spoken in zijn hoofd. Aan die hechte vriendschap kwam destijds een abrupt einde. Samen met zijn vriendin Marthe en kleindochter Pat onderzoekt hij zijn verleden. Hij blikt terug op zijn studententijd, zijn vriendschap met Arend, de bergtochten die ze samen maakten en vooral op de ideeën die ze hadden toen ze jong waren: het was verachtelijk om passief te blijven en het leven lijdzaam te ondergaan. Ze vinden elkaar terug, na al die jaren, en trekken nog één keer samen de bergen in. Waar een onverwachte ontknoping niemand onberoerd laat

Na 27 jaar is Andres Serrano terug in Groningen

Tekst en foto’s Gerrit Brand
 
Op 5 november 2024 vinden de Amerikaanse presidentsverkiezingen plaats. Forum Groningen markeert deze politieke strijd met een expositie van het werk van de Amerikaanse kunstenaar Andres Serrano, met een hoofdrol voor de presidentskandidaat waarop alle ogen gericht zijn: Donald Trump. De expositie America & Trump by Andres Serrano is tot en met 5 november 2024 in het Forum te zien. 
Veel mensen zijn Andres Serrano vast nog niet vergeten van de spraakmakende expositie The history of sex in het Groninger Museum in 1997.

Tekst en foto’s Gerrit Brand
Op 24 maart j.l. woonden we een optreden bij van Klatwerk 3. Het trio speelde in Chez Antoine in Zuidlaarderveen, de verbouwde deel van de boerderij van Ton Jansse. Het trio o.l.v. Boelo Klat behoort wat mij betreft bij de beste jazzensembles die we in ons land kennen. Het verbaast me, bij het luisteren naar de band, dan ook steeds weer dat deze musici niet veel beroemder zijn.

Mannen in de zon van Ghassan Kanafani
Een beschouwing door Gerrit Brand 

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: Mannen in de zon van Ghassan Kanafani zou iedereen moeten lezen. Hoewel deze korte roman al zestig jaar geleden werd geschreven, is hij actueler dan ooit. Vooral sinds de wrede aanval van Hamas vanuit Gaza op Israël op 7 oktober 2023 en de daaropvolgende nietsontziende, moorddadige reactie van Israël waarbij zo langzamerhand heel Gaza verwoest is en al meer dan 25.000 Palestijnen zijn vermoord, om maar niet te spreken van de ontelbaar vele gewonden.
Het is het verhaal van Palestina, van de Nakba (de verdrijving van de Palestijnen van hun land). Daarnaast laat het zien dat het vluchtelingenprobleem, compleet met mensensmokkelaars, niet van de laatste tijd is. Wat dat betreft is er niets nieuws onder de zon.
 
Wie mij kent weet dat ik al twintig jaar een band heb met Libanon. Ik ben er vele malen geweest. Ik ken het hele land, van noord tot zuid. De hoofdstad Beiroet en het meest zuidelijk gelegen Tyre, niet ver van de Israëlische grens,  zijn de steden die ik het beste ken.
De recente geschiedenis van Libanon is nauw verweven met het Palestijnenvraagstuk. De burgeroorlog in Libanon en alle invallen en bezettingen van het land door de Israëli’s (meest recentelijk verwoestte Israël in 2006 de hele infrastructuur van het land als vergelding voor een aanval van Hezbollah op een Israëlische grenspost) zijn in wezen terug te voeren op de verdrijving van de Palestijnen uit hun land, sinds de stichting van de staat Israël in 1948. Niet voor niks verkeert Libanon nog steeds in oorlog met Israël. Als je vanuit Tyre naar de grens met Israël rijdt, houdt de weg ineens op. Er is sprake van prikkeldraadversperringen en zwaar bewaakte grensposten. Blauwhelmen van de VN zijn demonstratief aanwezig om je duidelijk te maken dat hier twee partijen uit elkaar gehouden moeten worden. Maar goed, ik dwaal af.  Lees het hele artikel

 
De nieuwste roman van de in Groningen wonende Freek van Apeldoorn is een subtiel verhaal over ouderdom en verlies, over liefde en verlangen en de kwetsbaarheid van relaties. Een verhaal dat zich afspeelt tegen de achtergrond van een wereld in roerige tijden.

​Over Oorlog van Louis Ferdinand  Céline
Door Æde de Jong 
Enige tijd geleden werd er in Walter’s Bookshop te Groningen een Céline-avond georganiseerd. De spreker was Mathijs Sanders, die even bevlogen college geeft over het (omstreden) werk van Céline als over De Taal Der Liefde van Reve en Mystiek Lichaam van Kellendonk - ook twee beruchte boeken. Landsgrenzen en slechte reputatie hoeven de lectuur van deze boeken niet te verhinderen. Integendeel. Lezen zonder weg te kijken.

Tekst Gerrit Brand
Foto’s Suhaila Sahmarani
Zondag 15 oktober reden we een mooie tourrally door Grunn. Fedde Dokter (Groninger Kroegen Rally) en zijn partner Petra Vos (bekend van de Dating Rally) hadden een prachtige route uitgezet over het Hogeland in Groningen. Met \een klein gezelschap gingen we op weg. Onder andere de organisatoren van de Groninger Kroegen Rally waren erbij. De route voerde ons vanaf Hotel Grand Café ’t Holt 1654 in Zuidhorn via Oldehove en Houwerzijl naar Hornhuizen waar we de kerktoren beklommen om vanuit de koepelvormige toren de omgeving gade te slaan. Daarna naar galerie Gewaagd aan de overkant van de straat waar we zowaar een kunstwerk(je) aanschaften van Anna Cirkel (die de planten en dierenwereld verkent). Ik zeg niet wat het was.

Empathie als drijvende kracht in de samenleving

Tekst Gerrit Brand
Fotografie Kurt van der Elst
 
Club Guy & Roni maakt het best wel ingewikkeld. Het artistieke gezelschap onder leiding van Guy Weizman en Roni Haver maken verschillende show die, voor zover ik dat kan overzien, soms gelijktijdig draaien. Zo waren we twee weken geleden nog aanwezig bij de première van De Jacht, een stuk van NITE + Slagwerk Den Haag en zaterdag de 14e werd Islands of Empathy alweer voorgesteld. In deze laatste voorstelling staat het begrip empathie centraal. ​

Tekst Gerrit Brand
Foto’s by Oostblok


De Jacht, de nieuwste NITE + Slagwerk Den Haag voorstelling in regie van de Chileense regisseur Manuela Infante, stelt de vraag: wat is natuur, wat is wildernis? Horen we daar zelf ook niet bij, terwijl we ons – met ons zogenaamd beschaafd denken – natuurlijk ver verheven voelen boven de natuur? De mens zet de natuur graag naar zijn hand. Maar is dat wel realistisch? De voorstelling De Jacht, die 30 september in première ging in de Stadsschouwburg in Groningen (altijd een feestje) stelt deze vraag.

Tekst Gerrit Brand
Foto’s Kathrin Ribbe
 
Van Guy Weizman van Club Guy & Roni zijn we wervelend muziek- en danstheater gewend. Yara’s Wedding is voortgekomen uit de samenwerking tussen Guy Weizman, NITE en Schauspiel Hannover. Dat levert een wat gekunstelde show op. Met veel tekst, uitstekende muziek en (helaas wat minder maar wel) heel goede dans. 

Elke twee jaar organiseert galerie with tsjalling een groots opgezette expositie en dit jaar is het weer zover. In december start een grote thematentoonstelling in de galerie aan de Kostersgang 26a. Eerder waren dat ‘Schaaltje met kersen’ en ‘Taart, dit jaar is de titel ‘Copy/Paste’. Maar liefst 25 kunstenaars zijn uitgenodigd om een werk in te leveren dat geïnspireerd is op het werk van een andere kunstenaar. Aan de tentoonstelling doen landelijk bekende kunstenaars mee als Rob Scholte, Charlotte Caspers (bekend van tv-programma’s ‘De kleuren van Caspers’ en ‘Het geheim van de meester’) en Niek Hendrix (winnaar De Scheffer 2022), maar ook Gronings talent als Erica Scheper, Jhonie van Boeijen en Rosa Everts.
 
De werken in de tentoonstelling zijn geïnspireerd op klassieke kunstenaars als Vermeer en Botticelli, maar ook op hedendaagse meesters als David Hockney en Jeff Koons. De resultaten in schilderijen, tekeningen, fotografie en beelden zijn altijd verrassend en verfrissend en vaak met een knipoog.
 
De deelnemers aan de expositie zijn:
Anne van As, Jhonie van Boeijen, Charlotte Caspers, Sander van Deurzen, Rosa Everts, Mieke Fokkinga, Lenneke van der Goot, Nancy de Graaf, Niek Hendrix, Gunilla Jännichen (DE), Chiaki Kamikawa (CY), Victor van Loon, Erik Mattijssen, Heiko Müller (DE), Jans Muskee, Beth Namenwirth, Wouter van Riessen, Stijn Rietman, Ewoud van Rijn, Erica Scheper, Rob Scholte, Robin Speijer, Rob Strick, Mirjam Veldhuis, Albert Westerhoff.

De expositie Copy/Paste is te bezoeken vanaf 26 november t/m 31 december 2022. Entree is gratis. Meer informatie op https://www.withtsjalling.nl/copy-paste/