tel:   06 5083893  info@stadmagazine.nl
  STAD   Magazine  voor  Groningen
  • Stad
    • Stad Magazine
    • Youtube
    • Groninger Forum (bioscoop)
  • Reportages & Interviews
    • Groninger Markten
    • Sport
    • Winkels
    • Mode
    • Student in Kamer
  • Boeken
  • Kunst & Cultuur
    • Wonen
    • Muziek
    • Kunstkrant.nl
    • Theater
  • Wheels
  • Blogs & Columns
    • Anne Kuik
    • Ben Warner
    • Gerrit Brand
    • Frans Oosterbaan
    • Katelijne Nieuwenhuijsen
    • Liesbeth Poortman
    • Ronald Ohlsen
    • Piet van Dijken
    • Winfried Zwier
  • Contact Us

Stad viert zeventig jaar bevrijding op grootse wijze

7/4/2015

Comments

 
Foto
Foto: Groninger Archieven
Het is zeventig jaar geleden dat de Canadezen Groningen binnenvielen om de stad te bevrijden en voor de Stadjers een punt te zetten achter de Tweede Wereldoorlog. Deze gebeurtenis wordt dit jaar op verschillende manieren herdacht. De meest indrukwekkende herdenking is wel de reconstructie die op 10, 11 en 12 april plaatsvindt. Op initiatief van Dagblad van het Noorden herdenkt de stichting Liberation of Groningen de bevrijding in 1945 door een reconstructie van de stadsgevechten. Hier werken tanks en ruim 250 vrijwilligers aan mee.
De oorlog en de bevrijding mag dan wel zeventig jaar geleden hebben plaatsgevonden, voor veel mensen staan de gebeurtenissen nog scherp op het netvlies gegrift. ‘Tien jaar geleden zeiden mensen tegen mij: Dit is het laatste jaar dat veteranen naar Nederland komen,’ zegt Joël Stoppels, medeorganisator van de reconstructies en Battlefieldgids, ‘maar nu komen ze nog steeds. Stanley Butterworth, een Canadese veteraan komt speciaal hierheen gevlogen om zijn broer Fred Butterworth te herdenken. Fred en Stanley melden zich in 1943 aan bij het Canadese leger, beide waren kanonnier in de rang van Trooper in zogenaamde Schermantanks. Stanley had zijn moeder beloofd dat Fred en hij terug zouden komen. Maar dit mocht niet zo zijn. Zonder een schrammetje op te lopen namen de broers deel aan hele zware gevechten en kwamen ten langen leste in Groningen aan om deze stad te bevrijden van het nazibewind. Dat zou een eitje moeten worden, maar de Canadezen hadden niet verwacht dat de Duitsers nog zo hevig weerstand zouden bieden. Sergeant Chaulk, de commandant van Fred, kreeg de opdracht om met zijn tank de Canadese soldaten te assisteren die de parkwegbrug moesten veroveren. Hun tank, die aan kwam rijden over de Paterswoldseweg, werd geraakt door een bazooka van de Duitsers. Het voertuig reed, onbestuurbaar, een huizenblok tegenover het Stadspark binnen. De commandant kon zwaar gewond uit de tank gered worden, Fred was echter op slag dood. Dit verhaal wordt in de reconstructie nagespeeld. De nu 91-jarige Stanley komt met het vliegtuig hierheen gevlogen, zo belangrijk is het voor hem.’ 

Ook Groningers hebben de bevrijding soms van wel heel dichtbij meegemaakt. In de achtertuin van Tineke Hoekman-Stel, toen acht jaar oud, stonden de Duitsers, ondertussen trapten de Canadezen de voordeur in en begon het gevecht. Tineke en haar opa en oma lagen op de grond in de voorkamer achter een stoel terwijl de kogels hun om de oren vlogen, ze konden geen kant op. ‘We hadden niet gedacht dat het zo’n vaart zou lopen toen de buurjongen ons kwam waarschuwen dat de Canadezen eraan kwamen,’ vertelt Tineke. ‘Laten we eerst maar een broodje gaan eten,’ zei oma. ‘Maar voordat we er erg in hadden reden de eerste tanks voorbij. Het broodje hebben we nooit gegeten.’
Dit nuchtere gedrag van de oma van Tineke inzake de komst van de Canadezen typeert treffend hoe de stugge Groningers over de bevrijding dachten. ‘Er waren hele zware huis-aan-huisgevechten en de Groningers stonden er soms gewoon bij te kijken op een bankje voor hun huis,’ vertelt Joël. ‘Door deze naïviteit zijn er honderdtien burgerslachtoffers gemaakt.’

Een andere gebeurtenis die in de reconstructie verhaalt wordt is die van juwelier Oving. Ook hij was niet onder de indruk van de kogels. Tijdens de gevechten tussen de Duitsers die bij V&D aan de Grote Markt opgesteld stonden en de Canadezen die zich in Hotel de Doelen verschanst hadden, kwam de man zonder enige bescherming over de markt aanlopen. ‘Beide partijen snapten niet wat er aan de hand was en staakte het vuren.’ Joël moet een beetje lachen. ‘Hij liep zonder witte vlag gewoon richting de kelder van de Doelen met de vraag of ze wel eens even zouden willen stoppen met dat schieten, straks zou zijn pand nog afbranden.’

Joël gidst geïnteresseerden door de stad en geeft een beeld van waar wat is gebeurd tijdens de bevrijding. Mensen die de bevrijding hebben meegemaakt vertellen hun ervaringen aan Joël tijdens de toeren die hij verzorgt. ‘Die persoonlijke verhalen die mensen aan mij vertellen neem ik mee in mijn volgende rondleidingen. Andere rondleidingen van mij zijn gebaseerd op regimentsverslagen van de Canadezen. Van de feiten hadden de Groningers toentertijd meestal geen idee. Ze zaten in de kelder zonder radio en kregen niet mee wat er boven de grond gebeurde. Een vrouw die bij het Noorderplantsoen in de kelder zat dacht op een geven moment dat ze nu ondertussen wel bevrijd zou zijn. Zodra ze het plantsoen inliep werd ze door haar hand geschoten. De Duitsers waren er gewoon nog.’

Tineke wist met haar opa en oma het huis te ontvluchten, terwijl de gevechten aan de gang waren. Ze herinnert zich de gevoelens die ze had toen Groningen echt bevrijd was nog goed. ‘Mensen dansten op straat, we waren bevrijd! Door de Canadezen werd chocolade uitgedeeld,’ vertelt ze. ‘Maar toen we bij ons eigen huis aankwamen om te zien hoe het er bij stond waren we verdoofd. Alles was verband en overal zaten kogelgaten. Er hing een vreselijke geur van puin en brand. Toen we binnenkwamen waren er vreemde mensen ons huis aan het plunderen. Maak dan maar eens duidelijk dat het jouw eigendom is, verschrikkelijk.’

‘Het is nog steeds nodig dat we de bevrijding van Nederland herdenken.’ vindt Joël Stoppels. ‘De generatie die het heeft meegemaakt wordt steeds kleiner. Het is belangrijk dat wij het verhaal doorvertellen door middel van dit soort acties. Ook is het belangrijk om stil te staan bij onze vrijheid, iets wat zo kwetsbaar is. Vrijheid is niet iets vanzelfsprekends, kijk maar naar wat er tegenwoordig om ons heen in de wereld gebeurd.’

Tekst: Sterre Hurkens
Foto's: Facebookpagina 
Bevrijding van Groningen 70 jaar
Comments

    stad Restaurantgids Groningen

    Foto
    Klik hier op de foto om door de gids te bladeren
    Picture
    Stad Reportages
    Column

    * Katelijne Nieuwenhuijsen
    4 mijl: je weet maar nooit

    * Piet van Dijken
    Barricade

    * Frans Oosterbaan
    MARTINI en UMCG

    * Ben warner 
    De zondag is geen kopie.

    * Ronald Ohlsen
    Een schaap en Jozef

    * Winfried Zwier 
    De nieuwe oostzijde, balanceren op een koord.

    * Anne Kuik  
    Mens erger een ander niet 

    * Liesbeth Poortman
    Neppsycholoog
    Foto

    STAD Magazine wordt mede mogelijk gemaakt door:

    Alfa Terpstra
    Androesja
    Ayurveda Instituut
    ​
    Cafe resaurant S'amuse  
    ​De Coendersborg
    De Markt
    De Schoenenfabriek
    Greving & Greving
    Hanze Huis
    ​Honda Borghstede
    Hotel Corps de Garde
    JB Menswear
    ​Kosadome
    Martiniziekenhuis
    Mazda Terpstra
    Media Markt
    ​NAG
    Nul50 Interieur
    ​Opel Wander
    Van der Gang Watches
    Verroest
    Restaurant de Kleine Heerlijkheid
    Restaurant de Pauw
    Restaurant Thai Jasmine 
    Restaurant Weeva

    Picture

    Archives

    November 2022
    Oktober 2022
    September 2022
    Juni 2022
    Mei 2022
    April 2022
    Maart 2022
    Februari 2022
    December 2021
    November 2021
    September 2021
    Mei 2021
    April 2021
    Maart 2021
    Januari 2021
    December 2020
    November 2020
    Oktober 2020
    September 2020
    Juni 2020
    Mei 2020
    April 2020
    Maart 2020
    Februari 2020
    Januari 2020
    December 2019
    November 2019
    Oktober 2019
    September 2019
    Augustus 2019
    Juli 2019
    Mei 2019
    April 2019
    Maart 2019
    Februari 2019
    Januari 2019
    November 2018
    Oktober 2018
    September 2018
    Juli 2018
    Juni 2018
    Mei 2018
    Maart 2018
    Januari 2018
    December 2017
    November 2017
    September 2017
    Juli 2017
    Juni 2017
    Mei 2017
    April 2017
    Maart 2017
    Februari 2017
    Januari 2017
    December 2016
    November 2016
    Oktober 2016
    September 2016
    Augustus 2016
    Juli 2016
    Juni 2016
    Mei 2016
    April 2016
    Maart 2016
    Februari 2016
    Januari 2016
    December 2015
    November 2015
    Oktober 2015
    September 2015
    Augustus 2015
    Juni 2015
    Mei 2015
    April 2015
    Maart 2015
    Februari 2015
    Januari 2015
    December 2014
    November 2014
    Oktober 2014
    September 2014
    Augustus 2014
    Juli 2014
    Juni 2014
    Mei 2014
    April 2014
    Maart 2014
    Februari 2014
    Januari 2014
    November 2013

    Tweets van @stadmagazine
    Groninger Forum

    RSS-feed

      Contact     
STAD is hét lifestyle magazine van Groningen, stad en provincie. Van 2014 tot 2017 was het een luxe uitgevoerde stadsglossy. We zijn nu alleen online aanwezig met het magazine. Wij besteden uitgebreid aandacht aan zaken als kunst en literatuur, wonen, eten en drinken, en in het bijzonder aan mode in de vorm van zelfgemaakte reportages. Zie ook onze website, stadmagazine.nl, en Facebook en Twitter voor nieuwsupdates.
STAD is voor iedereen die geinteresseerd is in lifestyle, kunst en cultuur in stad en ommeland. 


Stadmagazine  Officiële Website Copyright ©STADMAGAZINE.NL 2014 / 2018
All rights reserved. 
Stadmagazine.nl Website is NOT responsible for any external link on the website
Powered by: Uitgeverij Nobelman
Contact
Uitgeverij Nobelman
Emdenweg 3 
9723 TA Groningen
tel:   0503050022  
Mobiel:             031 (0)6 50831893
E-mailadres:     info@stadmagazine.nl
                
                  
Links
www.brand-communications.nl
www.granturismomagazine.nl
www.kunstkrant.nl
www.nobelman.nl
www.aviazine.nl
www.executivediner.nl