​​Door Léon Boer
​
​We gaan ruim dertig jaar terug in de tijd. Vlak voor kerst in december 1991 barstte de bom in het Stadhuis van Groningen. Twee medewerkers van de afdeling financiën komen tot de ontdekking dat directeur van de Groningse Kredietbank (GKB) opdracht heeft gegeven om vanuit gemeenschapsgeld een hypotheek van 16,8 miljoen gulden over te maken aan het bedrijf Brio Hueting. Dit brengt de bal verder aan het rollen. De GKB-directeur heeft ongehinderd voor 124,2 miljoen gulden aan discutabele kredieten verstrekt. Het komt Groningen op een strop van ruim 58 miljoen gulden te staan.
De bom barstte ook in de PvdA, toen almachtig in een college waarin het drie wethouders leverde. De flamboyante en dominante wethouder Ypke Gietema gooide na precies 10 jaar wethouderschap de deur achter zich dicht. En trok de toen net nieuwbakken PvdA wethouder Piet Huisman, de politiek verantwoordelijke voor de GKB, onvermijdelijk in z’n val mee. Willem Smink volgde Gietema op. Evenals Klaas Swaak op de portefeuille Sociale Zaken (waar GKB onder viel).

​Door Æde de Jong

Wat is er mooier dan een boek dat je aanzet tot het lezen van andere boeken? Boekhouders van de vergankelijkheid. Late stijl in nieuwe poëzie is zo’n boek. Je legt het tijdens het lezen geregeld aan de kant om de gedichten, bundels en dichters die Mathijs Sanders bespreekt te (her)lezen. Zo is de titel van het boek een verwijzing naar een gedicht van Cees Nooteboom, die op zijn beurt refereert aan de negende-eeuwse Chinese dichter Li Ho, die hij een ‘boekhouder van de vergankelijkheid’ noemt. Een prachtig beeld.

​Vanaf 25 april verkrijgbaar

​De tranen van de stad, Leo Pauw
 
David Blok, Amsterdammer, gepensioneerd journalist, is verwekt op Dolle Dinsdag, 5 september 1944, en precies negen maanden later geboren, op 5 juni, vlak na de bevrijding. Wel of geen oorlogskind? Vlak voor haar dood vertelt zijn Joodse moeder hem na vijfenzestig jaar de werkelijke geschiedenis van zijn vader, een geheim dat David daarna lang voor zich houdt. Maar als hij een brief krijgt van Arend, een oude boezemvriend, begint het te spoken in zijn hoofd. Aan die hechte vriendschap kwam destijds een abrupt einde. Samen met zijn vriendin Marthe en kleindochter Pat onderzoekt hij zijn verleden. Hij blikt terug op zijn studententijd, zijn vriendschap met Arend, de bergtochten die ze samen maakten en vooral op de ideeën die ze hadden toen ze jong waren: het was verachtelijk om passief te blijven en het leven lijdzaam te ondergaan. Ze vinden elkaar terug, na al die jaren, en trekken nog één keer samen de bergen in. Waar een onverwachte ontknoping niemand onberoerd laat

Na 27 jaar is Andres Serrano terug in Groningen

Tekst en foto’s Gerrit Brand
 
Op 5 november 2024 vinden de Amerikaanse presidentsverkiezingen plaats. Forum Groningen markeert deze politieke strijd met een expositie van het werk van de Amerikaanse kunstenaar Andres Serrano, met een hoofdrol voor de presidentskandidaat waarop alle ogen gericht zijn: Donald Trump. De expositie America & Trump by Andres Serrano is tot en met 5 november 2024 in het Forum te zien. 
Veel mensen zijn Andres Serrano vast nog niet vergeten van de spraakmakende expositie The history of sex in het Groninger Museum in 1997.

Tekst en foto’s Gerrit Brand
Op 24 maart j.l. woonden we een optreden bij van Klatwerk 3. Het trio speelde in Chez Antoine in Zuidlaarderveen, de verbouwde deel van de boerderij van Ton Jansse. Het trio o.l.v. Boelo Klat behoort wat mij betreft bij de beste jazzensembles die we in ons land kennen. Het verbaast me, bij het luisteren naar de band, dan ook steeds weer dat deze musici niet veel beroemder zijn.

Mannen in de zon van Ghassan Kanafani
Een beschouwing door Gerrit Brand 

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: Mannen in de zon van Ghassan Kanafani zou iedereen moeten lezen. Hoewel deze korte roman al zestig jaar geleden werd geschreven, is hij actueler dan ooit. Vooral sinds de wrede aanval van Hamas vanuit Gaza op Israël op 7 oktober 2023 en de daaropvolgende nietsontziende, moorddadige reactie van Israël waarbij zo langzamerhand heel Gaza verwoest is en al meer dan 25.000 Palestijnen zijn vermoord, om maar niet te spreken van de ontelbaar vele gewonden.
Het is het verhaal van Palestina, van de Nakba (de verdrijving van de Palestijnen van hun land). Daarnaast laat het zien dat het vluchtelingenprobleem, compleet met mensensmokkelaars, niet van de laatste tijd is. Wat dat betreft is er niets nieuws onder de zon.
 
Wie mij kent weet dat ik al twintig jaar een band heb met Libanon. Ik ben er vele malen geweest. Ik ken het hele land, van noord tot zuid. De hoofdstad Beiroet en het meest zuidelijk gelegen Tyre, niet ver van de Israëlische grens,  zijn de steden die ik het beste ken.
De recente geschiedenis van Libanon is nauw verweven met het Palestijnenvraagstuk. De burgeroorlog in Libanon en alle invallen en bezettingen van het land door de Israëli’s (meest recentelijk verwoestte Israël in 2006 de hele infrastructuur van het land als vergelding voor een aanval van Hezbollah op een Israëlische grenspost) zijn in wezen terug te voeren op de verdrijving van de Palestijnen uit hun land, sinds de stichting van de staat Israël in 1948. Niet voor niks verkeert Libanon nog steeds in oorlog met Israël. Als je vanuit Tyre naar de grens met Israël rijdt, houdt de weg ineens op. Er is sprake van prikkeldraadversperringen en zwaar bewaakte grensposten. Blauwhelmen van de VN zijn demonstratief aanwezig om je duidelijk te maken dat hier twee partijen uit elkaar gehouden moeten worden. Maar goed, ik dwaal af.  Lees het hele artikel

 
De nieuwste roman van de in Groningen wonende Freek van Apeldoorn is een subtiel verhaal over ouderdom en verlies, over liefde en verlangen en de kwetsbaarheid van relaties. Een verhaal dat zich afspeelt tegen de achtergrond van een wereld in roerige tijden.

​Over Oorlog van Louis Ferdinand  Céline
Door Æde de Jong 
Enige tijd geleden werd er in Walter’s Bookshop te Groningen een Céline-avond georganiseerd. De spreker was Mathijs Sanders, die even bevlogen college geeft over het (omstreden) werk van Céline als over De Taal Der Liefde van Reve en Mystiek Lichaam van Kellendonk - ook twee beruchte boeken. Landsgrenzen en slechte reputatie hoeven de lectuur van deze boeken niet te verhinderen. Integendeel. Lezen zonder weg te kijken.

Tekst Gerrit Brand
Foto’s Suhaila Sahmarani
Zondag 15 oktober reden we een mooie tourrally door Grunn. Fedde Dokter (Groninger Kroegen Rally) en zijn partner Petra Vos (bekend van de Dating Rally) hadden een prachtige route uitgezet over het Hogeland in Groningen. Met \een klein gezelschap gingen we op weg. Onder andere de organisatoren van de Groninger Kroegen Rally waren erbij. De route voerde ons vanaf Hotel Grand Café ’t Holt 1654 in Zuidhorn via Oldehove en Houwerzijl naar Hornhuizen waar we de kerktoren beklommen om vanuit de koepelvormige toren de omgeving gade te slaan. Daarna naar galerie Gewaagd aan de overkant van de straat waar we zowaar een kunstwerk(je) aanschaften van Anna Cirkel (die de planten en dierenwereld verkent). Ik zeg niet wat het was.

Empathie als drijvende kracht in de samenleving

Tekst Gerrit Brand
Fotografie Kurt van der Elst
 
Club Guy & Roni maakt het best wel ingewikkeld. Het artistieke gezelschap onder leiding van Guy Weizman en Roni Haver maken verschillende show die, voor zover ik dat kan overzien, soms gelijktijdig draaien. Zo waren we twee weken geleden nog aanwezig bij de première van De Jacht, een stuk van NITE + Slagwerk Den Haag en zaterdag de 14e werd Islands of Empathy alweer voorgesteld. In deze laatste voorstelling staat het begrip empathie centraal. ​

Tekst Gerrit Brand
Foto’s by Oostblok


De Jacht, de nieuwste NITE + Slagwerk Den Haag voorstelling in regie van de Chileense regisseur Manuela Infante, stelt de vraag: wat is natuur, wat is wildernis? Horen we daar zelf ook niet bij, terwijl we ons – met ons zogenaamd beschaafd denken – natuurlijk ver verheven voelen boven de natuur? De mens zet de natuur graag naar zijn hand. Maar is dat wel realistisch? De voorstelling De Jacht, die 30 september in première ging in de Stadsschouwburg in Groningen (altijd een feestje) stelt deze vraag.

Tekst Gerrit Brand
Foto’s Kathrin Ribbe
 
Van Guy Weizman van Club Guy & Roni zijn we wervelend muziek- en danstheater gewend. Yara’s Wedding is voortgekomen uit de samenwerking tussen Guy Weizman, NITE en Schauspiel Hannover. Dat levert een wat gekunstelde show op. Met veel tekst, uitstekende muziek en (helaas wat minder maar wel) heel goede dans. 

Elke twee jaar organiseert galerie with tsjalling een groots opgezette expositie en dit jaar is het weer zover. In december start een grote thematentoonstelling in de galerie aan de Kostersgang 26a. Eerder waren dat ‘Schaaltje met kersen’ en ‘Taart, dit jaar is de titel ‘Copy/Paste’. Maar liefst 25 kunstenaars zijn uitgenodigd om een werk in te leveren dat geïnspireerd is op het werk van een andere kunstenaar. Aan de tentoonstelling doen landelijk bekende kunstenaars mee als Rob Scholte, Charlotte Caspers (bekend van tv-programma’s ‘De kleuren van Caspers’ en ‘Het geheim van de meester’) en Niek Hendrix (winnaar De Scheffer 2022), maar ook Gronings talent als Erica Scheper, Jhonie van Boeijen en Rosa Everts.
 
De werken in de tentoonstelling zijn geïnspireerd op klassieke kunstenaars als Vermeer en Botticelli, maar ook op hedendaagse meesters als David Hockney en Jeff Koons. De resultaten in schilderijen, tekeningen, fotografie en beelden zijn altijd verrassend en verfrissend en vaak met een knipoog.
 
De deelnemers aan de expositie zijn:
Anne van As, Jhonie van Boeijen, Charlotte Caspers, Sander van Deurzen, Rosa Everts, Mieke Fokkinga, Lenneke van der Goot, Nancy de Graaf, Niek Hendrix, Gunilla Jännichen (DE), Chiaki Kamikawa (CY), Victor van Loon, Erik Mattijssen, Heiko Müller (DE), Jans Muskee, Beth Namenwirth, Wouter van Riessen, Stijn Rietman, Ewoud van Rijn, Erica Scheper, Rob Scholte, Robin Speijer, Rob Strick, Mirjam Veldhuis, Albert Westerhoff.

De expositie Copy/Paste is te bezoeken vanaf 26 november t/m 31 december 2022. Entree is gratis. Meer informatie op https://www.withtsjalling.nl/copy-paste/

​Als je naar de dansvoorstelling Fortune van Club Guy & Roni gaat zul je je geen moment vervelen en zeker niet bekocht voelen. Of je tot in de details begrijpt waar deze show nou precies over gaat is de vraag. Maar dat het over (existentiële) levensvragen handelt is duidelijk. En ook dat de show zijn basis vindt in de Indiase muziek- en danswereld is evident.
De show begint verrassend. Bij binnenkomst van de zaal wordt het publiek meteen bij de voorstelling betrokken. Op het podium zijn de dansers en muzikanten al druk bezig. Je kunt er niet omheen. Op een gegeven moment begin je je af te vragen of ze niet al te moe worden, nog vóór het begin van de voorstelling. Maar… dit is inderdaad nog maar het begin. Als het spektakel eenmaal losbarst is er geen houden meer aan. En al snel bekruipt je een gevoel van grote bewondering voor de dynamiek waarmee de acht dansers (zeven mannen en een vrouw) en de musici van Slagwerk Den Haag (vaste partner van Guy & Roni als ik het niet mis heb heb) gedurende het hele optreden in de weer zijn.

EXIT Macbeth NNT

Tekst Gerrit Brand
Fotografie Martijn Halie
Hoe te beginnen? Er zijn al heel wat recensies van deze spectaculaire opvoering van EXIT Macbeth gepubliceerd en die waren niet altijd even positief. Ook niet slecht, maar lauw. Ik zag het stuk op 29 september in de Stadsschouwburg in Groningen. Daar speelt het nog twee dagen om vervolgens het land in te trekken en op 29 november nog weer voor een paar dagen terug te keren naar Groningen, het thuisadres van het Noord-Nederlands Toneel.
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: EXIT Macbeth is een grandioze voorstelling. Een visueel spektakel met een fantastische soundtrack. Bovendien zitten er ook nog een boodschappen in. Die je zelf mag ontdekken. Waar je natuurlijk wel ontvankelijk voor moet zijn.
Het heeft geen zin de hele geschiedenis van Macbeth van Shakespeare (geschreven in 1609) overhoop te halen. Waar het op neer komt is dat EXIT Macbeth (het woord EXIT zegt het al) het zonder Macbeth moet stellen. In het oorspronkelijke stuk komen heksen voor. Deze heksen zijn door de twee Duitse regisseurs, Jana Vetten (1989) en Jan-Christoph Gockel (1982) centraal gesteld in hun stuk.

De nieuwe dubbel-cd van Klatwerk3 is verschenen. Space Age Suite kwam volgens Boelo Klat, de pianist en componist van de cd, voort uit de inspiratie die hij vond in de kosmos. Een paar jaar geleden schreef hij al een suite met dit thema. Deze bestond uit drie composities, Sputnik 1, Lonely Waltz en Spage Age, en Boelo Klat ging tijdens de Corona pandemie verder met deze ideeën tot het uiteindelijk de vorm van de nieuwe dubbel-cd aannam.